Przewlekłe zaburzenia żylne (PZŻ)

Stałe pozostawanie w pozycji stojącej lub siedzącej utrudnia przepływ krwi w kierunku serca. W pewnych okolicznościach może to prowadzić do niewydolności żylnej, która charakteryzuje się nieprawidłowo działającymi zastawkami żył, utrudniającymi powrót żylny i powodującymi gromadzenie się krwi w żyłach.

Przewlekłe zaburzenia żylne (PZŻ)

W organizmie osoby dorosłej o przeciętnych rozmiarach znajduje się około 4–6 litrów krwi, które są pompowane w ciele prawie 1500 razy dziennie. Zatem, przy około 7000 litrów krwi, które codziennie wracają do serca, serce i układ żylny mają trudne zadanie do wykonania, szczególnie dlatego, że muszą pokonać siłę grawitacji, aby pompować krew do góry.

Żyły nóg mogą rozszerzać się z różnych powodów, a jednym z nich jest nadciśnienie żylne. Jeśli żyły nóg są rozszerzone, zastawki żylne ’nie mogą się już prawidłowo zamykać. Refluks żylny występuje, gdy krew wycieka w dół i dochodzi do jej zastoju w żyle.

Utrzymujący się refluks żylny i nadciśnienie żylne mogą dodatkowo uszkodzić wewnętrzne ściany żył nóg, a to może prowadzić do przewlekłej niewydolności żylnej, która wskazuje na bardziej zaawansowane formy zaburzeń żylnych.

Ostre postaci chorób żylnych zwykle występują bez wcześniejszych objawów, ale mogą być również wywoływane przez przewlekłe choroby żylne i wymagają pomocy medycznej.

W obu przypadkach, zarówno przewlekłych, jak i ostrych zaburzeń żylnych, terapia uciskowa odgrywa podstawową rolę w leczeniu.

 

Ryzyko rozwoju przewlekłych zaburzeń żylnych zależy od kilku czynników, takich jak siedzący tryb życia, palenie tytoniu, zabiegi chirurgiczne, wiek, płeć i inne. Sprawdź naszą stronę Czynniki ryzyka, aby dowiedzieć się więcej. 

Niewydolność żylna

Stałe pozostawanie w pozycji stojącej lub siedzącej utrudnia przepływ krwi w kierunku serca. W pewnych okolicznościach może to prowadzić do niewydolności żylnej, która charakteryzuje się nieprawidłowo działającymi zastawkami żył, utrudniającymi powrót żylny i powodującymi gromadzenie się krwi w żyłach.

Nieleczona niewydolność żylna może prowadzić do powstania poważnych zaburzeń, w tym zapalenia żył, zatorowości płucnej lub owrzodzenia. Według badań Bonn Vein Study z 2003 r. szacuje się, że jeden na sześciu mężczyzn i jedna na pięć kobiet cierpi na chroniczną niewydolność żylną.

Pomimo faktu, że nasilenie przewlekłej niewydolności żylnej zmniejszyło się w ciągu ostatnich 20 lat, dane z tego badania wyraźnie pokazują, że zaburzenia żylne są nadal bardzo powszechnym problemem w całej populacji. Obejrzyj naszą film, aby dowiedzieć się więcej o zaburzeniach żylnych.

Zaburzenia układu żylnego

U pacjentów z przewlekłą chorobą żylną w wewnętrznych ścianach żył nóg tworzą się zmiany patologiczne z powodu nadciśnienia lub innych przyczyn, a ich stan stopniowo ulega pogorszeniu. Powoduje to rozszerzanie żył nóg, co uniemożliwia prawidłowe zamknięcie zastawek. To z kolei powoduje refluks, gdy krew wycieka w dół i dochodzi do jej zastoju w żyle, co prowadzi do dalszego nadciśnienia żylnego i bardziej zaawansowanych postaci przewlekłych zaburzeń żylnych. Ten stan jest znany jako przewlekła niewydolność żylna (PNŻ), która może skutkować obrzękiem, zmianami skórnymi, a w niektórych przypadkach owrzodzeniem.

Podtypy PZŻ

System CEAP służy do rozróżniania i klasyfikowania różnych podtypów.

C0S: Ciężkie nogi, uczucie obrzęku i bólu nóg

W stadium C0S pacjenci często opisują uczucie ciężkich nóg, które charakteryzuje się uczuciem dyskomfortu, zmęczenia i bólem nóg. Objawy te często występują po dłuższym siedzeniu lub staniu i pojawiają się – zazwyczaj wieczorem, nie są jednak obecne rano ani po przebudzeniu.

Latem objawy mogą się nasilić z powodu upału i zwykle wiążą się z obrzękiem stóp i kostek. Na tym wczesnym etapie zaburzeń żylnych nie są jeszcze obecne żadne widoczne ani wyczuwalne objawy choroby żylnej.

Leczenie i pielęgnacja w przypadku ciężkich nóg

  • Aby uniknąć ciężkich, bolesnych i zmęczonych nóg, wypróbuj rozwiązania uciskowe Sigvaris.
  • Uniesienie nóg zwykle pomaga w usunięciu objawów.
  • Dostępna jest szeroka gama kremów i żeli łagodzących objawy ciężkich nóg.

C1: Pajączki żylne

Medical illustration of a leg with spider veins

Pajączki żylne (zwane także żyłami siatkowymi lub teleangiektazjami) to małe, rozszerzone, powierzchowne żyły, które odpowiadają zlewowi rozszerzonych śródskórnych żył o średnicy mniejszej niż 1 mm. Występują w różnych obszarach nogi. Żyły siatkowe to rozszerzone niebieskawe żyły podskórne, zwykle o średnicy od 1 mm do mniej niż 3 mm. Zazwyczaj są kręte. Nie zalicza się do nich zdrowych widocznych żył u osób o cienkiej, przezroczystej skórze.

Leczenie i pielęgnacja w przypadku pajączków żylnych

Co należy wiedzieć: przed rozważeniem jakiegokolwiek leczenia pajączków żylnych konieczne jest wykonanie podwójnego badania ultrasonograficznego w celu oceny, czy ich przyczyną jest refluks żylny.

C2: Żylaki

Medical illustration of a leg with varicose veins

Żylaki to żyły podskórne, rozszerzone i kręte, o średnicy 3 mm lub większej. Mają wadliwe zawory, powodujące zastój żylny. Żylaki można znaleźć na stopie, łydce, udzie lub całej nodze i dotykają prawie 30% populacji świata.

Żylaki mogą być bolesne lub, wręcz przeciwnie, całkowicie bezbolesne. Jeśli objawy są obecne, mogą obejmować obrzęk kostek i nóg, uczucie ciężkości lub pełności, ból, niepokój, zmęczenie, ból, skurcze i swędzenie. Istnieje wiele przyczyn rozwoju żylaków, takich jak wiek powyżej 50 lat, praca przez dłuższy czas w pozycji stojącej lub siedzącej, brak aktywności fizycznej, otyłość, dziedziczenie, ciąża i menopauza.

Wczesna diagnoza jest niezbędna, aby zapobiec pogorszeniu się choroby żylnej. Nieleczona choroba może prowadzić do powikłań, takich jak zakrzepowe zapalenie żył (proces zapalny powodujący tworzenie się skrzepu krwi) i krwawienie z żylaków.

Leczenie i pielęgnacja w przypadku żylaków

Varicose veins are damaged veins in which the venous valves do not close properly.

C3: Obrzęk

Venous edema

 

Obrzęk definiuje się jako odczuwalny wzrost objętości płynu w skórze i tkance podskórnej, który powoduje charakterystyczne zagłębienia pod naciskiem. Obrzęk żylny zwykle pojawia się najpierw w okolicy kostki, ale może również rozciągać się na nogę i stopę.

Jest wiele przyczyn obrzęku, takich jak długie przebywanie w pozycji stojącej lub siedzącej, brak aktywności fizycznej, przewlekła choroba układu żylnego, obrzęk limfatyczny, filarioza, dziedziczenie, ciąża, operacja i uraz.

Obrzęki pochodzenia żylnego występują, gdy krew zastyga w żyłach, uniemożliwiając w ten sposób prawidłowe funkcjonowanie naczyń włosowatych i powodując gromadzenie się nadmiaru płynu (wody, elektrolitów, białek, substancji rozpuszczonych) w skórze i tkance podskórnej.

Leczenie i pielęgnacja w przypadku obrzęku

C4a: Rumieniowe zapalenie skóry (wyprysk)

Wyprysk jest reakcją zapalną skóry wywołaną zastojem krwi w żyłach. Najczęściej występuje w pobliżu żylaków, ale można go znaleźć w dowolnym miejscu na nodze. Nieleczony może prowadzić do powstawania pęcherzy, wysięku lub łuszczenia się skóry na nodze.

Leczenie i pielęgnacja w przypadku wyprysku

Jeżeli lekarz prowadzący uzna to za konieczne, należy zastosować odpowiednie leczenie przeciwzapalne.

 

C4a: Pigmentacja

Medical illustration of a leg with venous discoloration

 

 

Pigmentacja oznacza brązowawe ciemnienie skóry z powodu przeciekania erytrocytów z żyły do otaczającej tkanki. Zwykle pojawia się najpierw w okolicy kostki, ale może również rozciągać się na nogę i stopę.

Leczenie i pielęgnacja w przypadku pigmentacji

Co należy wiedzieć: Pigmentacja zwykle pozostaje nawet po usunięciu powodujących ją żylaków poprzez zabieg chirurgiczny lub skleroterapię.

 

C4b: Lipodermatoskleroza (LDS)

Lipodermatoskleroza (LDS) odnosi się do zlokalizowanego przewlekłego stanu zapalnego i zwłóknienia skóry oraz tkanek podskórnych dolnej części nogi, które występują u pacjentów z ciężkimi przewlekłymi zaburzeniami żylnymi. LDS jest czasami poprzedzona rozlanym zapalnym obrzękiem skóry, który może być bolesny i często nazywany jest zapaleniem podskórnym. LDS należy odróżnić od zapalenia naczyń limfatycznych, róży lub zapalenia tkanki łącznej na podstawie ich charakterystycznie różnych lokalnych znaków i cech ogólnoustrojowych.

Leczenie i pielęgnacja w przypadku LDS

Jeżeli lekarz prowadzący uzna to za konieczne, należy zastosować odpowiednie leczenie przeciwzapalne

 

C4b: Biała atrofia

Medical illustration of a leg with white atrophy

 

 

Biała atrofia, określana także jako atrophie blanche, jest rodzajem blizny zlokalizowanej na dolnej części nogi lub stopy. Jest to często okrągły, białawy i zanikowy obszar skóry otoczony rozszerzonymi naczyniami włosowatymi, a czasem przebarwieniami. Jest to oznaka ciężkiego PZŻ i stanowi późne następstwo lipodermatosklerozy, w której skóra utraciła przepływ krwi przez składniki odżywcze.

Leczenie i pielęgnacja w przypadku białej atrofii

 

C5 i C6: Wyleczone i czynne owrzodzenie nóg

Medical illustration of a leg with active venous leg ulcer

C6: Czynne owrzodzenie nogi

Medical illustration of a leg with healed venous leg ulcer

C5: Wyleczone owrzodzenie nogi

 

Żylne owrzodzenie nogi to wada skóry o pełnej grubości, najczęściej w okolicy kostki, która nie leczy się spontanicznie i jest podtrzymywana przez PZŻ. Czynne owrzodzenie nóg jest zaliczane do klasy C6, podczas gdy wyleczone owrzodzenie nóg jest zaliczane do klasy C5 według klasyfikacji CEAP.

Żylne owrzodzenia nóg to bolesne otwarte zmiany w dolnej części nogi, które pojawiają się w obecności ciężkiej choroby żylnej. Rana często ma nieregularny kształt i może z niej wyciekać wydzielany płyn tkankowy.

Należy wiedzieć, że owrzodzenie nie goi się spontanicznie, jednak istnieją opcje leczenia tej ciężkiej i często bolesnej choroby.

Owrzodzenie nóg jest jednym z najpoważniejszych skutków rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej.

 

Leczenie i pielęgnacja w przypadku owrzodzenia nogi

Leczenie owrzodzeń żylnych nóg może trwać miesiącami.

  • Leczenie podstawowe obejmuje wygojenie rany i kontrolowanie potencjalnego zakażenia.
  • Łagodzenie bólu, minimalizowanie obrzęków i ochrona zdrowej skóry to również kluczowe kroki w ramach leczenia.
  • Do leczenia owrzodzeń żylnych nóg stosuje się rozwiązania uciskowe o niskim naciągu lub specjalny system pończoch zapewniający ucisk na poziomie >40 mmHg.
  • Inne środki: nieelastyczne owijki uciskowe
  • Inne środki interwencyjne: ablacja endotermiczna (laserowa/radiowa), ablacja chemiczna (skleroterapia piankowa pod kontrolą ultrasonografii) i zabiegi wycinania (wycięcie chorej tkanki)

Co należy wiedzieć: prawie 80% żylnych owrzodzeń podudzi można wyleczyć poprzez odpowiednie kontrolowanie ran. Po wygojeniu pacjent powinien nosić dożywotnio pończochy uciskowe Sigvaris o ucisku co najmniej 30–40 mmHg, aby zapobiec nawrotowi owrzodzenia. Codzienne spacery, zdrowa dieta i kontrola masy ciała są również kluczowe w opiece nad pacjentem.

 

Rozwiązania Sigvaris na owrzodzenie nóg

SIGVARIS Ulcer X Kit jest systemen podwójnych pończoch. Składają się one z podszewki o niskim stopniu ucisku (15–20 mmHg) i pończochy wierzchniej (23–32 mmHg). Podszewka ma wewnętrzną warstwę bawełnianą i gładką powierzchnię zewnętrzną, która umożliwia łatwe zakładanie pończochy wierzchniej. Utrzymuje opatrunek na miejscu, szczególnie w nocy, kiedy zdejmowana jest pończocha wierzchnia, aby pacjent mógł wygodnie wypoczywać.

Podczas codziennych czynności pończocha wierzchnia 23–32 mmHg i podszewka 15–20 mmHg zapewniają ucisk niezbędny do leczenia owrzodzenia żylnego. Wykazano, że zestaw Ulcer X jest najlepszym wyborem dla skutecznego leczenia owrzodzeń żylnych.

Osiągnięcie całkowitego zamknięcia rany: 96,2% z zestawem Ulcer X w porównaniu do 70% z tradycyjnymi bandażami.

Wrzody o średnicy do 4 cm goiły się dwa razy szybciej podczas stosowania zestawu Ulcer X w porównaniu z bandażami; wrzody o średnicy >4 cm goiły się równie szybko jak w przypadku stosowania bandaży.

Grupa stosująca bandaże zgłaszała ból w nocy/rano; grupa korzystająca z zestawu Ulcer X nie odczuwała żadnych dolegliwości bólowych.

Inne zalety zestawu Ulcer X obejmują łatwość stosowania, co sprzyja przestrzeganiu zaleceń przez pacjenta, większej aktywności, a co za tym idzie, lepszej jakości życia.

Dowiedz się więcej

Klasyfikacja CEAP dla przewlekłych zaburzeń żylnych

Klasyfikacja CEAP dla przewlekłych zaburzeń żylnych

Przewlekłe zaburzenia żylne (PZŻ) to zbiorowy termin opisujący długotrwały stan obejmujący upośledzony powrót żylny o różnym stopniu nasilenia. Aby rozróżnić różne objawy PZŻ, stosuje się system klasyfikacji CEAP.
Przewlekłe zaburzenia żylne

Przewlekłe zaburzenia żylne

Ostre postaci zaburzeń żylnych zwykle występują bez wcześniejszych objawów, ale mogą być również wywoływane przez przewlekłe zaburzenia żylne. W każdym przypadku wymagane jest natychmiastowe leczenie.
Czynniki, które negatywnie wpływają na zdrowie nóg

Czynniki, które negatywnie wpływają na zdrowie nóg

Wiele czynników może niekorzystnie wpływać na zdrowie nóg. Mogą one obejmować czynniki związane ze stylem życia, takie jak zmniejszona aktywność, otyłość i/lub palenie tytoniu. Wpływ mają również inne czynniki, takie jak zaawansowany wiek, płeć, zmiany hormonalne oraz historia zaburzeń żylnych w rodzinie. W takich przypadkach odzież uciskowa może pomóc w utrzymaniu zdrowia nóg. Czynniki, takie jak zabiegi chirurgiczne i dalekie podróże, niosą ze sobą zwiększone ryzyko rozwoju zakrzepicy żył głębokich (ZŻG). Noszenie odzieży uciskowej może uniemożliwić rozwój ZŻG.
Udostępnij ten artykuł
LinkedIn
Twitter
Facebook