Zakrzepica nóg

Każdy już kiedyś słyszał pojęcie „zakrzepica”, ale co to właściwie jest?

Do zakrzepicy dochodzi wtedy, kiedy w jednym z naczyń krwionośnych wytworzy się zakrzep i całkowicie lub częściowo je zablokuje. Mówiąc o zakrzepicy mamy najczęściej na myśli zakrzepicę żył głębokich albo zakrzepicę żył kończyn dolnych. Dochodzi do niej, gdy wytworzy się skrzep krwi w jednej z żył głębokich, najczęściej rozpoczynającej się w podudziu, który utrudnia lub uniemożliwia powrót krwi do serca.

Brzmi to dramatycznie, ale staje się to naprawdę niebezpieczne, kiedy zakrzep oddzieli się i zostanie przetransportowany z krwią do płuc. Może zablokować naczynia krwionośne i doprowadzić do zatoru płuc. Po zakrzepicy nóg może także dojść do trwałego upośledzenia systemu żył głębokich, a w efekcie do tak zwanego zespołu pozakrzepowego. W dłuższym okresie może to prowadzić do opuchlizn, bólów, uczucia ciężkości i zmian na skórze. A ponadto: także w przypadku łagodnego przebiegu zwiększa się ryzyko wystąpienia ponownej zakrzepicy żył głębokich kończyn dolnych. Co oczywiste: zakrzepicy żył kończyn dolnych nie wolno lekceważyć.

Ale jak można rozpoznać zakrzepicę nóg, kiedy do niej dojdzie? Fakt: w wielu przypadkach jest ona niezauważona przez pacjenta.

Kiedy wystąpią objawy, zakrzepica nóg często daje stosunkowo rozproszone dolegliwości, takie jak bóle nóg, często występujące tylko przy chodzeniu lub napinaniu mięśni łydek, albo nietypowe mrowienie w nogach. Typowymi oznakami są nowo występujące opuchlizny, bóle uciskowe, uczucie napięcia lub ciepła, bóle żył i widoczne żyły nóg. Te objawy występują nagle i często dotyczą tylko jednej nogi. W przypadku podejrzenia zakrzepicy żył głębokich lekarz może stwierdzić w badaniu USG, czy występują zakrzepy. Jest to ważne, ponieważ odpowiednio wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie znacznie zmniejszają ryzyko ciężkich powikłań.

Co zatem można zrobić, by zmniejszyć ryzyko wystąpienia zakrzepicy nóg? Nie można wpływać na takie czynniki jak wiek, płeć czy długotrwały pobyt w szpitalu. W przeciwieństwie do nich można wpływać na zwiększenie szybkości przepływu krwi w nogach przez aktywność fizyczną lub stosowanie pończoch uciskowych.

Regularne podejmowanie takiej aktywności jak chodzenie, bieganie, jazda na rowerze czy inne aktywności fizyczne jest korzystne dla układu sercowo-naczyniowego i zwiększa prędkość przepływu krwi w żyłach. Ponadto ważne jest, by w przypadku długotrwałego siedzenia regularnie wstawać i aktywować tak zwaną „pompę mięśniową w łydce”. Aktywowanie mięśni łydek przez ruch powoduje interwałowe ściskanie żył i pomaga w „pompowaniu” krwi w kierunku serca. Kiedy wstanie nie jest możliwe, można to osiągnąć także dzięki prostym ćwiczeniom, w trakcie których porusza się staw skokowy, takim jak kołysanie lub krążenie stopą.

Prawdopodobnie Państwa lekarz już zalecał, by przed podróżą samolotem założyć pończochy uciskowe w celu uniknięcia zakrzepicy żył kończyn dolnych. Pończochy uciskowe są zalecane także w innych sytuacjach życiowych. Służą one kontrolowanemu przebiegowi ucisku w celu zwiększenia szybkości przepływu krwi w żyłach, powodując zmniejszenie średnicy żył w nogach, a w efekcie wspomagając transport powrotny krwi do serca. Prowadzi to do zmniejszenia ilości zatorów i zmniejsza ryzyko powstania zakrzepicy.

Zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych należy do ostrych schorzeń żył. Po zauważeniu u siebie objawów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Na szczęście jest kilka środków, które można zastosować, aby znacznie zmniejszyć ryzyko wystąpienia zakrzepicy nóg. W skrócie: unikać długiego siedzenia, utrzymywać prawidłową masę ciała, zadbać o wystarczającą ilość ruchu i nosić w razie potrzeby pończochy uciskowe – dla własnego zdrowia.